GK Notu: Trendyol emekçilerinin eylemlerini işçi mücadeleleri bağlamında çok önemli gördüğümüz ve hak arama yollarıyla bize de örnek oldukları için dikkatle takip ediyoruz. “Yolumuz direnen işçilerin yoludur!” diyerek direnişlerini sahipleniyoruz. Ancak özel olarak Trendyol işçilerinin direnişleriyle açığa çıkardığı çalışma yönteminin “yeni model” denilerek sömürüyü nasıl derinleştirdiğini biliyoruz.
Bugün örneğini esnaf-kurye modelinde gördüğümüz ve “gig ekonomi” denilerek reklamı yapılan çalışma biçimleriyle gençleri ömür boyu, daha ucuza ve daha güvencesiz çalıştırmanın hesapları yapılıyor. Üstelik bu düzen, gençlere “bağımsız ve özgür çalışma” denilerek satılıyor. Bu sebeplerle direnen Trendyol emekçisinin, geleceksizlik yükü altında ezilen milyonlarca gence (Trendyol emekçilerinin çoğunun da genç olması gibi) ortak hikayemizi anlattığını düşünüyoruz. Seslerini daha çok duyuralım, sesimizi daha çok duyuralım. Trendyol emekçisi kazanacak, biz kazanacağız!
Yoksulluk ve hayat pahalılığı gittikçe derinleşirken Trendyol Express işçilerinin maaşlarına sadece yüzde 11’lik zam yapıldı. Çalışma koşullarının olumsuzluğuna ve düşük ücret zammına tepki gösteren Trendyol emekçileri yurdun çeşitli yerlerinde eylem başlattı.
Başta Maltepe ve Yenikapı olmak üzere bir çok yerde eyleme çıkan işçilerin talepleri şu şekilde:
Biz Trendyol Express kargo taşıyıcıları olarak ekonomik kriz sürecinde her geçen gün yakıttan temel yaşam ihtiyaçlarına kadar artan zamlar ve zorlaşan çalışma koşullarının altında ezilirken bize dayatılan sefalet zammını kabul etmediğimiz için buradayız. Patronlar sizlere zamlarla, aldığımız ücretlerle ilgili bir şeyler anlatacak ama gerçekleri, bu işin detaylarını bizden dinleyin istiyoruz.
Belki pek çok kişi bilmiyordur ama bizler araçlarımızın tüm giderlerini bize verilen maaşlardan karşılıyoruz. Son 1 yıl içerisinde akaryakıta gelen zam %250 iken bir kargo çalışanın sadece yakıt gideri aylık 2500 ile 3000 TL arasında değişiyor. Bunun yanı sıra vergi ve harçlara %36’lık, araç ve araç parçalarına %100 e varan zam yapıldı. Sadece çalışmanın gerekliliği olan zorunlu giderler hesaplandığında ortalama bir Trendeyol Express çalışanının aylık masrafı 7500 TL’yi buluyor. Bu hesaba, çalışırken yediğimiz yemek, evimizin kirası, faturalarımız dahil bile değil. Sizler belki aldığımız maaşla sadece kendimizi geçindirdiğimizi düşünüyorsunuz ama bizler neredeyse kargo taşıdığımız araçların masraflarını yetiştirmek için çalışır duruma geldik. Her yeni güne zamlarla uyanırken tüm bunlar düşünüldüğünde bir kargo çalışanının bu şartlar altında geçimini sağlaması mümkün değil.
Bütün bunlar yetmezmiş gibi bir de Trendyol Express’in işe alım yaparken verdiği vaatlere güvenerek arabalarını borç ile alan çalışanların araba borçları da var. Sadece işe dair giderler aldığımızın maaşın tamamına yakınına denk geliyor ve bize temel ihtiyaçlarımızı karşılamak, hayatta kalmak için asgari ücretin çok çok altında bir tutar kalıyor. Kendi işinizi kurun kandırmacası ile tüm yatırım masrafını üstümüze yıkıp bir de emeğimizin karşılığını vermeyerek elde ettiği karlar ile % 600’lük bir büyüme yaşayan ve 16.6 milyar dolar yıllık ciro açıklayan Trendyol Express, bizler asla ay sonunu göremezken başarı hikayeleri yazdığıyla övünebiliyor. Biz bu büyümenin, başarının bizlerden alınanlar olduğunun farkındayız. Bu koşullarda bize dayatılan enflasyon oranıyla kıyaslandığında yok hükmünde olan %11’lik trajikomik zam kabul etmiyoruz.
İşe dair bütün giderleri işçinin üzerine yıkıp, asgari ücretin altıda bir gelirle hayatta kalmaya mahkum edip, yemek ücreti dahi vermeden üstelik işe geç gelmekten dışarıda iş arkadaşlarımızla beraber kahvaltı yapmaya dair her şeyin bedelini emekçilerin ücretlerinden keserek her geçen gün daha çok zenginleşen Trendyol’un çok övündüğü, tarih yazıyoruz dediği %600 büyümenin hikayesi bizlerin emeklerinin yok sayılmasının tarihidir aslında. Ama bizlerin payına düşen her türlü kötü hava koşulunda kaza riskiyle karşı karşıya kalmak, geçinememek, pandemi ile beraber ağırlaşan çalışma koşulları ve hakkımızı aradığımız iş akdimizin fesih edilmesi tehdididir. Bütün bunları kabul etmiyoruz.
Emeklerimizin karşılığını almak için çıktığımız bu yolda biz Trendyol Express çalışanlarının talepleri çok açık ve nettir.
1. Yapılan bu zammı kabul etmiyoruz. Derhal yönetimin bu konuda yukarıda belirttiğimiz koşullar göz önüne alınarak daha iyi yaşam koşulları sağlayacak olan %50 zammı istiyoruz.
2. İş yükümüzü ve masraflarımızı ikiye katlayan, öğlen saatinde gelen ikinci tır meselesinin kaldırılmasını ve yerine daha yapıcı çözümlerin getirilmesini istiyoruz.
3. Hakkını arayan hiçbir Trendyol Express çalışanının iş hakkının fesih edilmesini istemiyoruz.
4. Çalışanlar üzerinde ki stres ve baskılar çok fazla. Bir dakikalık geç gelmenin sonucu bile ücretimizden para kesintisi yapılmasıyken bu şartlar altında çalışmak kaza riskini de arttırmaktadır. İşçiler üzerinde ki mobbingin kaldırılmasını istiyoruz.
Biz Trendyol Express kargo taşıyıcıları tüm bu taleplerimiz karşılanıncaya kadar iş durdurmaya devam edeceğiz. Güvenceli iş, güvenceli ücret istiyoruz!
